Jak dobrze zaprojektować badanie społeczne? Matryca logiczna

Autor tekstu: , Data publikacji:

Dobrze zorganizowane badanie wymaga dokładnego i logicznego planu, przy tworzeniu którego badacz bierze pod uwagę wszelkie wady i zalety, a także zagrożenia związane z dokonywanymi przez siebie wyborami, czy to dotyczącymi metody badawczej, czy sposobu doboru próby. Idealnym rozwiązaniem, którego celem jest systematyzacja i uporządkowanie projektowanego projektu jest zatem stworzenie matrycy logicznej.

Matryca logiczna jest popularnym narzędziem stosowanym do planowania różnego rodzaju inicjatyw i doskonale sprawdza się przy okazji badań socjologicznych. Co do zasady tworzy ją tabela składająca się z czterech kolumn oraz czterech wersów. W pierwszej kolumnie znajduje się opis projektu, w drugiej wskaźniki, które będą świadczyły o osiągnięciu założonego celu, w trzeciej wskazywane są źródła weryfikacji danych, a w ostatniej uwarunkowania i dostrzegane ryzyka interwencji.

Z kolei pierwszy wers dotyczy ogólnego strategicznego celu projektu, drugi celów szczegółowych, trzeci wyników i rezultatów, zaś czwarty podejmowanych działań. Dzięki temu, czytający tabelę w syntetyczny i przejrzysty sposób dostrzeże jakie są cele przedsięwzięcia, co pozwoli zweryfikować to czy zostały one osiągnięte, skąd będą pochodziły dane i jakie jest ryzyko związane z realizowanym projektem. Ponadto matryca logiczna przedstawia efekt końcowy, do którego dąży badacz oraz po kolei określa jakie działania powinny zostać podjęte, żeby go osiągnąć.

Aby matryca logiczna była kompletna, należy zamieścić w niej rubrykę „zasoby” – w tym miejscu wpisujemy wszystkie zasoby, zarówno ludzkie, jak i materialne, które są niezbędne do realizacji badania – „koszty” oraz „warunki wstępne” (a więc wszystkie czynniki, których obecność jest niezbędna dla rozpoczęcia przedsięwzięcia).

Maryca logiczna jest narzędziem dynamicznym i elastycznym, co oznacza, że można ją dopasowywać do zmiennych okoliczności badawczych. Dlaczego warto planować badanie z jej wykorzystaniem? Ponieważ stanowi ona kompendium wiedzy, a przy jej tworzeniu można dostrzec nielogiczności projektu w jego początkowej fazie, co pozwoli uniknąć wielu stresujących sytuacji w dalszej części badania.

Artykuł powstał we współpracy z GrupaBiostat.pl