Moskwa onieśmiela prawie każdego, kto do niej przyjeżdża. Poruszanie się po niej jest prawdziwym wyzwaniem, a brak informacji turystycznej oznacza, że przyjezdni chcący poznać to 12-milionowe miasto są zdani sami na siebie. Nie dziwi więc fakt, że zwykle turyści spędzają czas w zabytkowej dzielnicy nieopodal Kremla. Jednak kiedy już przejdziemy się po Placu Czerwonym i zobaczymy mauzoleum Lenina, warto spróbować odkryć także inne kulturalne i architektoniczne skarby, jakie rosyjska stolica kryje w zanadrzu.
Galerie i muzea
Jeśli interesują nas rosyjskie skarby narodowe, kilkusetletnie ikony Andrieja Rublowa czy ogromne płótna Ilji Riepina i Aleksandra Iwanowa, warto wybrać się do Państwowej Galerii Tretiakowskiej, znajdującej się nieopodal brzegu rzeki Moskwy (Lavrushinsky Pereulok 10-12; czynne: wt.-śr., sob.-nd. 10.00-18.00, czw.-pt. 10.00-21.00; wstęp: 450 rb/39 zł; tretyakovgallery.ru)
Przechodząc na drugi brzeg rzeki i idąc dalej, dotrzemy do dzielnicy Kropotkinskaya, gdzie mieści się Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina – jedno z najpopularniejszych muzeów w stolicy. Jest ono usytuowane w niedawno odnowionym XX-wiecznym budynku, w którym znajdują się kolekcje dzieł sztuki autorstwa m.in. Van Gogha czy Picassa. W skrzydle obok mieści się Muzeum Europejskiej i Amerykańskiej Sztuki XIX i XX w. – prawdziwy raj dla miłośników dzieł impresjonistów i postimpresjonistów, takich jak Monet, Renoir, Gauguin oraz Van Gogh. (Ulitsa Volkhonka 12 i 14; oba muzea czynne: wt.-śr., pt.-nd. 10.00-19.00, czw. 10.00-21.00; wstęp: 300 rb/26 zł; arts-museum.ru).
Szlakiem Pussy Riot
Po przeciwległej stronie muzeum wznosi się gigantyczny Sobór Chrystusa Zbawiciela, stojący w miejscu kościoła, który wysadzono w powietrze w latach 30. ubiegłego wieku w ramach antyreligijnej kampanii Stalina (marmur z jego ścian spożytkowano później do budowy pobliskiej stacji metra Kropotkinskaya). Nowszą wersję katedry, będącą dokładną kopią oryginału, wzniesiono w roku 2000. To właśnie tu miał miejsce słynny występ feministycznej punkrockowej grupy Pussy Riot w proteście przeciwko prezydentowi Władimirowi Putinowi w 2012 r.
Czerwony Październik
Idąc nieco dalej w dół biegu rzeki, trafimy do fabryki czekolady Krasnyj Oktiabr (Bersenevskaya Naberezhnaya, redok.ru) – obecnie jednego z najmodniejszych miejsc w mieście. Od 2010 r. w murach tej byłej radzieckiej fabryki słodyczy mieszczą się bary, restauracje i galerie sztuki, do których chętnie zaglądają moskiewscy intelektualiści. Więcej ciekawej sztuki i modnych kafejek znajdziemy w centrum artystyczno-kulturalnym Winzavod (4. Siromyatnichesky Pereulok 1, bud. 6; winzavod.ru), gdzie być może trafimy akurat na pikietę wyznawców Kościoła prawosławnego, protestujących przeciwko odbywającym się tu wystawom uznanym przez nich za kontrowersyjne i obrazoburcze. Centrum znajduje się na terenie dawnej fabryki wina, w pobliżu stacji kolejowej Kursk.
Krasnyj Oktiabr (czyli Czerwony Październik) to niejedyny sowiecki zabytek, który poddano renowacji w ostatnich latach. Park Gorkiego, niegdyś smętny i bez wyrazu (najbliższa stacja metra Park Kultury; park-gorkogo.com), przekształcono w przyjemną otwartą przestrzeń pełną bujnej zieleni. Nazwany na cześć pisarza epoki radzieckiej Maksyma Gorkiego, który był ulubieńcem Stalina, jest dziś wyjątkowo popularnym miejscem nowoczesnej części Moskwy.
W przeciwieństwie do większości rosyjskich parków odwiedzający mogą tu spacerować po trawie, a w długie gorące dni odpocząć na porozstawianych tu i ówdzie pufach. Darmowy dostęp do wi-fi przyciąga rzesze młodych moskwian, którzy chętnie grają tu w tenisa stołowego, jeżdżą na rowerach lub w cieplejszych miesiącach pływają łódkami po jeziorze. W zimie do głównych rozrywek należą łyżwiarstwo i wykonywanie lodowych rzeźb.
W domu Bułhakowa
Jednym z ciekawszych miejsc jest dom-muzeum Bułhakowa (Ulitsa Bolshaya Sadovaya 10; czynne: wt.-śr., pt.-nd. 12.00–19.00, czw. 14.00-21.00; wstęp: 70 rb/6 zł; bulgakovmuseum.ru). Upamiętnia ono słynnego autora takich sowieckich klasyków jak „Mistrz i Małgorzata” (przedstawiający wizytę diabła w stalinowskiej Moskwie) oraz „Psie serce” i mieści się w centrum Moskwy, w budynku, w którym pisarz mieszkał i tworzył przez wiele lat. Muzeum posiada kolekcję osobistych artefaktów pisarza, a także pamiątek związanych z jego osobą. W środku znajdziemy też przytulną kawiarnię, a tuż za rogiem można zobaczyć Patriarsze Prudy, czyli scenografię z pierwszego pojawienia się diabła w powieści „Mistrz i Małgorzata”.
Ach, Arbat!
Wyłączony spod ruchu kołowego Stary Arbat oferuje mnóstwo ciekawostek kulturalnych, a także wiele ulicznych kawiarni.
