1. Pierwsza kwarantanna na świecie została wprowadzona w Chorwacji między XIV a XVIII wiekiem, kiedy w Europie i Azji powszechne były epidemie dżumy i cholery. Kompleks zwany Dubrovački lazareti (Dubrownickie Lazarety) to grupa połączonych ze sobą budynków, położonych 300 metrów od murów miejskich Dubrownika. Był wykorzystywany jako ośrodek kwarantanny dla Republiki Raguzy, tętniącego życiem kupieckiego miasta-państwa, które prowadziło wymianę handlową z całym światem.
Dubrownik, Fot. Luka Esenko, Chorwacka Wspólnota Turystyczna
2. Jednym z założycieli Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) był Chorwat, dr Andrija Štampar. Ten żyjący w latach 1888-1958 naukowiec i profesor Uniwersytetu w Zagrzebiu, był wiodącym autorytetem w dziedzinie epidemiologii i pionierem profilaktyki medycznej. Jako ekspert Ligii Narodów, w latach 30. ubiegłego wieku wprowadził publiczną opiekę zdrowotną w Chinach, a później stał się współzałożycielem WHO. Obecnie jego imię noszą Szkoła oraz Instytut Zdrowia Publicznego w Zagrzebiu.
3. W Chorwacji znajduje się najwęższa ulica świata – „Klančić” w miejscowości Vrbnik na wyspie Krk. W najwęższym miejscu ma ona zaledwie 40 centymetrów szerokości! Ci, którzy są wystarczająco odważni i drobni, by się tamtędy przecisnąć, mogą swój wyczyn nagrodzić kieliszkiem Žlahtiny, słynnego wina z Vrbnika.
Vrbnik – najwęższa ulica świata, Fot. Ivo Biočina, Chorwacka Wspólnota
Turystyczna
4. Pierwszy spadochron został skonstruowany przez chorwackiego wynalazcę Fausta Vrančicia. Choć możliwe, że Leonardo Da Vinci mógł stworzyć koncepcję spadochronu w swoich XV-wiecznych szkicach, jednak to właśnie Vrančicia uważa się za pierwszego, który nie tylko opracował, ale i przetestował swój wynalazek, skacząc z nim z wieży w Wenecji w 1617 roku.
5. Pierwszy „wampir” pochodził z wioski Kringa na półwyspie Istria w Chorwacji. Jure Grando Alilović (1579 – 1656) jest uważany za pierwszego człowieka, którego określano jako wampira już w historycznych źródłach z przełomu XVI i XVII wieku. Według legendy, po swojej śmierci w 1656 roku, wydostał się nocą z grobu jako wampir i terroryzował wioskę, w której mieszkał za życia. Wielbiciele wampirów mogą odwiedzić jego grób na Istrii.
6. Tereny dzisiejszej Chorwacji są ojczyzną starożytnej cywilizacji zwanej Kulturą Vučedolską. Jej rozkwit przypadł pomiędzy 3000 a 2200 rokiem p.n.e. w Syrmii i wschodniej Slawonii nad brzegiem Dunaju. Jednym z głównych miejsc zamieszkiwanych kiedyś przez ten lud jest dzisiejsze miasto Vučedol (co dosłownie oznacza „Wilczą Dolinę”), położone 6 km w dół rzeki od Vukovaru.
7. Krawat pochodzi ze stroju noszonego przez członków XVII-wiecznej chorwackiej jednostki wojskowej, znanej jako „Chorwaci”. Za panowania francuskiego króla Ludwika XIV, chorwaccy żołnierze, którzy zostali wcieleni do wojska w 1660 roku, nosili chusty zwane „tour de cou”. Ten zawiązany wokół szyi element tradycyjnego wojskowego rynsztunku wzbudził ciekawość i zachwyt Francuzów. To za ich sprawą oraz angielskiego króla Karola II, który w 1660 wrócił do Anglii z wygnania, „krawat” wszedł do kanonu męskiej mody.
8. W Zagrzebiu możecie odbyć przejażdżkę najkrótszą kolejką linową świata. Jest ona najstarszym środkiem transportu publicznego w stolicy Chorwacji (pochodzącym z końca XIX w.) i podlegającym ochronie zabytkiem. Łączy Dolne i Górne Miasto, jej długość wynosi zaledwie 66 m, co czyni ją najkrótszą tego typu kolejką na świecie.
9. Pierwsze na świecie „knedlowe dzwony” dzwonią w Chorwacji od ponad 330 lat. Słynne dzwony kościelne w mieście Osijek biją regularnie w każdy piątek o godzinie 11 przed południem. Dla tamtejszych mieszkańców to sygnał, by rozpocząć przygotowania jednego z najbardziej popularnych dań w tym regionie Chorwacji – knedli. Jednak ta osobliwa funkcja kościelnych dzwonów nie była rzecz jasna zamierzeniem inicjatorów tej wyjątkowej tradycji.?
10. W chorwackim mieście Varaždin – zwanym „miastem, gdzie śpią anioły” – możecie odwiedzić wyjątkowe Muzeum Aniołów. Kolekcjonuje ono prace artystyczne inspirowane aniołami, a jego kuratorem jest lokalny artysta Željko Prstec. Częścią muzeum jest również Ogród Eden, w którym można się zrelaksować i wyciszyć.
