Co to znaczy dobra oliwa?
Najlepsze oliwy oznaczone są jako Vergin olive oil extra.
Teoretycznie oznacza to, że oliwa pochodzi z pierwszego tłoczenia na zimno, została wyprodukowana do 24 godzin po zbiorach, z niedojrzałych (zielonych, najwyżej w 1/3 brązowych) oliwek najlepszych odmian, zbieranych ręcznie, a jej kwasowość nie jest większa niż 0,8% (kwasowość poniżej 0,3 % oznacza, że trafił nam się prawdziwy rarytas). Tyle teoria. W praktyce często trafiamy na oliwę, która mimo stosownych oznaczeń nie spełnia tych kryteriów.
Jak czytać etykietki?
Na co więc zwracać uwagę? Po pierwsze na butelki – powinny być z ciemnego szkła, przezroczyste to powód do nieufności, bo oliwa nie lubi światła.
Po drugie – na etykietki, na których powinny znaleźć się następujące informacje: kwasowość, miejsce tłoczenia i butelkowania (im bardziej dokładne tym lepiej; napis „tłoczona i butelkowana w UE” nie powinien skłaniać do zakupu) oraz odmiana oliwek.
Napis „monocultivar” oznacza, że oliwę wytłoczono z jednej odmiany owoców i jest ona na ogół dobrej jakości. Zwykle jednak w butelkach znajdziemy mieszankę oliwy z 2–3 gatunków oliwek. Nie ma w tym nic złego – gatunki miesza kiper, by uzyskać odpowiedni smak – zupełnie tak samo, jak w przypadku win. Sprawdźmy też datę produkcji. Przyjmuje się, że oliwa może być przechowywana przez dwa lata, ale już po 18 miesiącach zaczyna tracić właściwości.
I jeszcze jedno – cena. Naprawdę dobra oliwa musi kosztować przynajmniej 6–8 euro za litr. Oliwa w podejrzanie okazyjnej cenie, jest po prostu podejrzana…
Wszystko, co trzeba wiedzieć o oliwie:
- Kolor – od wszystkich odcieni żółtego po wyraźnie zielonkawy. Niepokój powinien budzić natomiast odcień pomarańczowy – może wskazywać na to, że oliwa zaczęła się utleniać. Zmętnienie nie jest wadą – to dowód, że mamy do czynienia z oliwą niefiltrowaną, a nie filtruje się tylko oliw najwyższej jakości.
- Smak i zapach – świeży, z wyczuwalnym owocowym aromatem, lekko pieprzny, możliwa jest też nutka goryczy. Metaliczny posmak oznacza, że oliwa jest zjełczała. Uwaga! Ziołami aromatyzuje się zwykle oliwy gorszej jakości.
- Najpopularniejsze odmiany oliwek: Arbequina – bardzo łagodna; Cornicabra – gorzko-słodka, z wyczuwalnym po chwili bukietem owocowym i lekkim pikantnym posmakiem; Empeltre – owocowy aromat, delikatny słodkawy smak z zapachem migdałów; Gordal – mocny, wyrazisty smak, odmiana rzadko używana do produkcji oliwy; Hojiblanca – słodko-gorzka, z silnym owocowym odcieniem; Lechin – wyraźny owocowy posmak z delikatną pikantną nutą; Manzanilla – słodkawa w smaku, z owocowym zapachem; Picual – intensywny owocowy aromat, pikantno-gorzki posmak.