Wszyscy wiemy, jakie fizyczne spustoszenie czyni w organizmie wirus Covid-19, ale mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że choroba ta ma również wpływ na naszą psychikę. I choć wszyscy cieszymy się na powrót podróży służbowych, to warto pamiętać także o ich mniej przyjemnych aspektach, takich jak kolejki na lotniskach, zagubiony bagaż, opóźnione lub odwołane loty i nierzadko tuziny skomplikowanych dokumentów do wypełnienia. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) pandemia koronawirusa spowodowała 25-procentowy wzrost liczby zachorowań na lęki i depresję na całym świecie. Trudno więc się dziwić, że tak stresujące doświadczenie jak podróż, zwłaszcza w obecnych czasach przy nieustannie zmieniających się przepisach, może być nie lada testem dla wytrzymałości naszej psychiki. Poniżej przedstawiamy, w jaki sposób osoby często podróżujące mogą odzyskać równowagę psychiczną po dwóch ostatnich, niezwykle burzliwych latach.
Wyjście z kryzysu
– Zdrowie i odporność psychiczna pracowników to dwa najtrudniejsze aspekty, z jakimi musi się zmagać firma wracająca do rytmu podróży służbowych – mówi Peter Jenkins, dyrektor generalny na Europę Północną w firmie International SOS zajmującej się bezpieczeństwem i pomocą typu assistance w podróży. Rozmawialiśmy na ten temat w czerwcu na Business Travel Show Europe, czyli corocznych targach branżowych odbywających się w londyńskim centrum kongresowym Excel. Niewirtualny charakter tego wydarzenia, które przyciągnęło do stolicy Anglii ponad 2600 odwiedzających z całego świata, jawiło się jako długo wyczekiwany powrót do normalności.
Choć ograniczenia związane z epidemią koronawirusa zostały oficjalnie zniesione już w lutym 2022 roku, to wydarzenia na dużą skalę, takie jak to, nadal przerażają wiele osób, zwłaszcza że Covid-19 wciąż pozostaje w Wielkiej Brytanii poważnym problemem.
Dlatego według Jenkinsa zamiast ignorować ten fakt, warto stawić mu czoła, stosując specjalne strategie zaradcze i korzystając ze wsparcia pracodawców, które jest absolutnie konieczne. Naukowcy udowodnili już jakiś czas temu, że dbałość o zdrowie psychiczne pracowników prowadzi do większej wydajności i satysfakcji z pracy. Według raportu firmy International SOS zatytułowanego „Risk Outlook 2022”, w ubiegłym roku kwestie zdrowia psychicznego były najpoważniejszym czynnikiem, który zakłócał produktywność pracowników. Warto odnotować, że w sześcioletniej historii publikowania raportu zdrowie psychiczne pojawiło się w pierwszej trójce wyżej wymienionych czynników po raz pierwszy.
Dobra wiadomość jest taka, że w większości przypadków pracodawcy traktują ten problem bardzo poważnie. Według International SOS w 2021 roku ponad połowa badanych firm (56 procent) zwiększyła wydatki na wsparcie zdrowia fizycznego jak i psychicznego swojego personelu, a jedna trzecia z nich zamierza w przyszłości inwestować w równym stopniu w oba te aspekty zdrowia.
– W wielu firmach zdrowie psychiczne znalazło się w ostatnim czasie na liście zagadnień priorytetowych – potwierdza Jenkins. I choć wcześniej wiele firm odnotowywało ten aspekt w swoich strategiach zarządzania ryzykiem, to według Jenkinsa obecnie zmieniło się to na lepsze.
– Niewątpliwym pozytywem epidemii koronawirusa jest fakt, że dbałość o zdrowie psychiczne pracowników wreszcie stała się priorytetem w zakresie ochrony zdrowia – wyjaśnia.
Jednym z przykładów dawnych zaniechań w tej dziedzinie jest opieka nad pracownikami po podróży. Osoby podróżujące służbowo prawdopodobnie w pewnym momencie doznają wypalenia zawodowego. Terminem tym określa się stan psychiczny będący mieszanką wyczerpania, niepokoju i stresu. Według Jenkinsa pracodawcy powinni komunikować się ze swoimi pracownikami po ich powrocie z podróży służbowej. Jednym sposobów na taką komunikację są ankiety, dzięki którym można wyeliminować w przyszłości gros negatywnych zjawisk.
Organizacja Mind, która specjalizuje się w ochronie zdrowia psychicznego, również zauważyła rosnący poziom zainteresowania tym aspektem ze strony firm. – Coraz więcej pracodawców zaczyna rozumieć, że ochrona emocjonalnego dobrostanu ich pracowników jest nie tylko dobrą rzeczą z ludzkiego punktu widzenia, ale także strategią, która przynosi firmie wymierne korzyści. Zdrowy psychicznie pracownik oznacza mniej absencji i więcej zaangażowania w pracę – tłumaczy Stephen Buckley, rzecznik prasowy Mind. Według sondażu przeprowadzonego przez Mind aż 56 procent pracodawców chce poprawić samopoczucie swoich pracowników, jednak większość z nich nie ma pojęcia, jak to zrobić. I tu z pomocą mogą przyjść tzw. Plany Akcji (Wellness Action Plans) dostępne bezpłatnie na stronie Mind. Są to trzy osobne przewodniki stworzone dla różnych charakterów pracy (na miejscu, zdalnie lub hybrydowo), a także dodatkowy przewodnik przeznaczony dla menadżerów średniego szczebla. W każdym z nich znajdziemy szereg porad dotyczących sposobów przeprowadzania rozmów między kierownictwem a pracownikami, a także wskazówki pomagające nam zidentyfikować wczesne sygnały nadchodzącego stresu.
Planuj z wyprzedzeniem
Niemal codziennie w wiadomościach można usłyszeć kolejne komunikaty o utrudnieniach i opóźnieniach na lotniskach i dworcach kolejowych. Dlatego obecnie jednym z najważniejszych aspektów podróży służbowej jest odpowiednie jej zaplanowanie.
Buckley radzi, by osoby przyjmujące regularnie leki wcześniej zaopatrzyły się w ich wystarczającą ilość na całą podróż (najlepiej w oryginalnym opakowaniu), a także w kopię recepty oraz swoisty „list podróżny” szczegółowo opisujący ich wymagania w zakresie zdrowia psychicznego wraz z adresem i numerem telefonu lekarza prowadzącego. Na stronie NHS można znaleźć informację dotyczącą tego, które leki są dozwolone w różnych zakątkach globu.
Warto także wpisać z tyłu paszportu dane osób będących naszymi kontaktami awaryjnymi, a także wykupić ubezpieczenie podróżne obejmujące dolegliwości natury psychicznej. Choć jednak właściwe przygotowanie to podstawa, to osoby podróżujące służbowo dobrze wiedzą, że niemal żadna podróż nie przebiega idealnie zgodnie z planem. – Kiedy nagle poczujemy się źle w tłumie, albo zaczynają nas męczyć głośne lotniskowe komunikaty, warto wtedy spróbować wykonać kilka ćwiczeń oddechowych albo porozmawiać z towarzyszem podróży – radzi Buckley.
Planowanie podróży dotyczy także pracodawców. – Pandemie pojawiają się i znikają, będąc naturalną częścią cyklu życia wirusów. Dlatego firmy muszą zawsze być na nie gotowe, choć pozostaje żywić nadzieję, że kolejna epidemia prędko się nie pojawi – tłumaczy Jenkins.
Bezpieczny pobyt
Choć przenoszenie się z jednego hotelu do drugiego może wydawać się czymś ekscytującym, to fakt spędzania każdej nocy w innym łóżku, klaustrofobiczne pokoje i brak kontaktu z bliskimi, mogą mieć niezwykle destrukcyjny wpływ na psychikę osoby podróżującej. Na szczęście branża hotelarska stara się wspierać podróżnych w walce z tym problemem za pomocą różnorodnych udogodnień w pokojach i współpracy z aplikacjami zdrowotnymi. Podejmuje także szereg działań mających na celu podniesienie świadomości oraz destygmatyzację kwestii zdrowia psychicznego.
Przykładowo, należąca do grupy IHG Hotels and Resorts marka Kimpton nawiązała współpracę z internetową aplikacją terapeutyczną Talkspace. Każdy z gości w ponad 60 obiektach marki może liczyć nawet na 1000 bezpłatnych sesji z licencjonowanymi psychoterapeutami. – Obserwujemy stałe zapotrzebowanie na sesje psychoterapeutyczne i nie wydaje się nam to jedynie potrzebą chwili. Cieszymy się także, że możemy zaoferować tę usługę naszym gościom w wielu obiektach i przez cały rok – mówi Kathleen Reidenbach, dyrektor finansowa w Kimpton Hotels and Restaurants. Kimpton oferuje także wszystkim gościom swoich amerykańskich hoteli 100-dolarową zniżkę na usługę Talkspace do grudnia tego roku.
Tymczasem grupa Hyatt zaoferowała członkom swojego programu lojalnościowego World of Hyatt bezpłatne ćwiczenia medytacji i snu z pomocą serwisu Headspace. Lista zajęć jest długa i obejmuje m.in. krótkie sesje medytacyjne dla osób z napiętym harmonogramem. Całość jest dostępna za pośrednictwem telewizji hotelowej w ponad 250 obiektach sieci.
W lipcu tego roku sieć Thompson Hotels (również należąca do grupy Hyatt) nawiązała współpracę z firmę Core Power Yoga, w ramach której na dachach obiektów w Austin, Hollywood, Nashville, Seattle i w Nowym Jorku odbywają się bezpłatne zajęcia jogi dla gości.
Na dobre samopoczucie gości stawia także francuska grupa Accor. Wiceprezes sieci Emlyn Brown zauważa, że w ostatnich latach w branży zaczęto mocno akcentować potrzeby gości w zakresie dobrego samopoczucia i równowagi psychicznej. Dowodem może być należąca do grupy Accor marka Novotel, która nawiązała współpracę z aplikacją Calm oferującą ćwiczenia relaksacyjno-medytacyjne na sen dla gości 530 hoteli sieci w 60 krajach.
Kolejną marką stawiającą na pierwszym miejscu dobre samopoczucie swoich gości jest MGallery. Połączyła ona siły z serwisem Yoga International, oferując gościom sześć zajęć online z medytacji. Warto dodać, że goście zatrzymujący się w pokojach typu executive w hotelach Novotel otrzymują 60 dni bezpłatnego dostępu do aplikacji Calm, natomiast goście M Gallery mogą liczyć na 30-dniowy dostęp do Yoga International.
Grupa Accor wypuściła także serię podcastów zatytułowanych „Health to Wealth” („Od zdrowia do bogactwa”), w których omawia się kwestie związane z dobrym samopoczuciem. W 30-minutowych odcinkach poruszane są różnorodne tematy, w tym odżywianie, fitness i telemedycyna, a wśród zaproszonych ekspertów znajdziemy m.in. neurobiologa Olafa Blanke oraz sportowca i mówcę motywacyjnego Wima Hofa. Pierwsza seria podcastów cieszyła się tak dużą popularnością, że w przygotowaniu jest już seria druga.
Poza dbaniem o gości, grupy hotelowe muszą również troszczyć się o zdrowie psychiczne swoich pracowników, zwłaszcza w okresach wysokiego obłożenia i przy brakach personelu. Mając na uwadze to, co pracownicy sieci Kimpton przeszli podczas pandemii, dyrekcja marki postanowiła wykupić im roczny bezpłatny abonament w serwisie Talkspace. Personel hoteli Hyatt może natomiast liczyć na darmowy dostęp do serwisu Headspace.
Działania na przyszłość
Choć pandemia Covid-19 w wielu przypadkach miła wpływ na nasze zdrowie psychiczne, to z drugiej strony przyspieszyła proces otwarcia się społeczeństw na problemy o tym podłożu.
– Odnoszę wrażenie, że obecnie mówimy dużo częściej i bardziej otwarcie o stresie, zdrowiu psychicznym i tym, jak ważne jest dobre samopoczucie człowieka – mówi Brown.
Zmieniły się także same podróże i przy obecnym chaosie panującym na lotniskach, rosnących opłatach i cenach biletów, coraz bardziej zasadne jest pytanie o sens podróży służbowych. Być może w przyszłości niektóre z nich zostaną zastąpione spotkaniami wirtualnymi lub będą trwać nieco dłużej, aby pracownicy wysyłani w delegację mogli wyjść poza ich służbowy wymiar i pozwolić odpocząć swojej psychice. Piszę to na podstawie własnego doświadczenia. Od pewnego czasu wybierając się w podróże służbowe, przedłużam je o dwa dni, podczas których praca zawodowa idzie w odstawkę, a ja skupiam się jedynie na swoich potrzebach. Pozwala mi to nabrać nieco dystansu do mojej pracy i znacznie poprawia moje ogólne samopoczucie.
Pamiętajmy także, że problemy natury psychicznej nie powinny stanowić dla nas bariery w podróżowaniu, a w niektórych przypadkach podróż może być korzystnym impulsem dla psychiki.
17% osób podróżujących twierdzi, że ich samopoczucie i produktywność poprawiają się, kiedy podczas podróży mają czas na relaks
16% osób podróżujących lubi zabierać w podróż rodzinę lub znajomych
14% zatrzymuje się podczas podróży służbowej u rodziny lub znajomych
12% wyjeżdża w podróż służbową jedynie wtedy, gdy podróż ta gwarantuje im także czas wolny
11% osób podróżujących nie może łączyć wyjazdu służbowego z celami prywatnymi
źródło: Badanie online firmy Opinium na zlecenie organizacji World Travel Protection. Przeprowadzone na próbie 500 Brytyjczyków podróżujących służbowo; maj 2022.
Pięć głównych prognozowanych czynników spadku wydajności wśród pracowników w 2022 roku
67% Covid-19
36% Problemy ze zdrowiem psychicznym
21% Klęski żywiołowe
19% Problemy z transportem
16% Zagrożenia bezpieczeństwa/niepokoje społeczne
Źródło: International SOS Risk Outlook 2022
99% osób podróżujących służbowo zamierza udać się w delegację w ciągu następnych 12 miesięcy
83% twierdzi, że ich firma przyjęła strategię ograniczania podróży służbowych
55% travel managerów twierdzi, że ich praca jest obecnie mniej stresująca niż 12 miesięcy temu
45% badanych tęskni za regularnością podróży służbowych
54% martwi się o zdrowie i bezpieczeństwo podczas podróży
48% martwi się cenami i inflacją
42% martwi się konfliktem w Europie Wschodniej
49% twierdzi, że odmówiłoby wyjazdu, gdyby istniały obawy dotyczące bezpieczeństwa w kraju, do którego mają zostać wysłani
28% zamierza zmienić pracę, jeśli polityka w ich firmie dotycząca wyjazdów służbowych nie ulegnie zmianie
Źródło: SAP Concur, badanie na próbie 400 osób podróżujących służbowo i travel managerów w Wielkiej Brytanii
